Accueil
Bonvenon

Articles et extraits
Artikoloj

Livres - Nouvelles
Libroj - Noveloj

Lettres ouvertes
Nefermitaj leteroj

Audio et vidéo
Vid- kaj aŭdprogramoj

Bibliographie
Bibliografio

Liens
Ligiloj

Contact
Kontakto

Réponse à l'article paru dans Le Temps

du 22 juin 2005

       Pour Fr. Grin la solution optimale est l'espéranto. Mais il la juge "bien improbable" du fait des réactions irrationnelles de rejet qu'elle suscite. Il pourrait ajouter: comme en leur temps les chiffres arabes et le système métrique. L'humanité, masochiste, résiste toujours aux solutions qui sont à la fois créatives, performantes et agréables. En fait, il s'agit simplement de volonté politique. Laquelle dépend de la prise de conscience. Il ressort de l'étude comparative des diverses formules opposées à la barrière des langues que l'espéranto est celle qui présente le maximum d'avantages et le minimum d'inconvénients pour le maximum de personnes. Bien des indices montrent qu'on s'achemine progressivement vers une prise de conscience de cette supériorité. Si les États ont le sens de leurs intérêts et des intérêts de leurs contribuables, ils recommanderont à leurs citoyens d'apprendre l'espéranto, entreprise ludique très agréable. La facilité de la langue fera le reste. La variole a été éradiquée en peu de temps quand les États ont compris qu'il valait la peine de coordonner leurs efforts pour en venir à bout. Une action similaire coordonnée sur le plan international pour propager l'espéranto éradiquerait rapidement le handicap linguistique dont souffrent tant d'institutions et de citoyens.­ L'anglais - la plus mauvaise solution au plan international selon Fr. Grin - redeviendrait ce qu'il n'aurait jamais dû cesser d'être : une langue nationale digne d'estime au même titre que le français, l'espagnol ou le lituanien, et les Européens pourraient enfin communiquer sans supérieurs ni inférieurs avec la même aisance que dans leur langue maternelle, sans subir la pression culturelle d'un groupe de pays à la mentalité bien définie. J'aime l'anglais. Mais j'aime que les choses soient à leur place. Et l'espéranto, langue née de plus d'un siècle de communications internationales, respectueuse de toutes les langues et de toutes les cultures, est plus à sa place comme truchement mondial que la langue de George W. et du Wall Street Journal.

       Claude Piron, 22 rue de l'Etraz, 1196 Gland, 021 354 37 28, auteur de l'ouvrage "Le défi des langues" (L'Harmattan, 2e éd. 2001) et de "Communication linguistique - Étude comparative faite sur le terrain", Language Problems & Language Planning, vol. 26, 1, 23-50.

* * *

       Laŭ Fr. Grin la plej bona solvo estas Esperanto. Sed laŭ li ĝia alpreno estas "pli ol iom neprobabla" pro la neracia malakcepto, per kiu, mirige, multaj reagas al ĝi. Li povus aldoni : kiel siatempe oni reagis al la hindaj/arabaj ciferoj kaj al la metra sistemo. La homaro, masoĥista, ĉiam rezistas al solvoj, kiuj samtempe fontas el kreemo, montriĝas praktike efikaj kaj uziĝas agrable. Fakte, temas simple pri politika volo. Ĉi-lasta dependas de konsciiĝo. Kompara esploro pri la metodoj uzataj por superi la lingvobarojn montras, ke Eo estas tiu kun maksimumo da avantaĝoj kaj minimumo da malavantaĝoj por maksimumo da homoj. Multaj indikoj pensigas, ke oni laŭgrade progresas al konsciiĝo pri ĝia supereco. Se la ŝtatoj havas senton pri la propraj interesoj kaj pri la interesoj de siaj impostpagantoj, ili rekomendos al la civitanoj lerni Eon, kio estas entrepreno samtempe luda kaj tre agrabla. Tiam efikos la facileco de la lingvo. Variolo estis rapide venkita, post kiam la ŝtatoj komprenis, ke indas kunordiĝe strebi al ĝia elimino. Simila agado internacie kunordigita por disvastigi Eon rapide metus finon al la lingva handikapo, kiu plagas tiom da institucioj kaj civitanoj. La angla - la plej malbona solvo, internacie, laŭ Fr. Grin - refariĝus tio, kio ĝi neniam devus ĉesi esti : nacia lingvo inda je estimo same kiel la franca, la hispana aŭ la litova. La europanoj tiam fine povus komuniki sen superuloj kaj malsuperuloj kun la sama esprimkomforto kiel en la gepatra lingvo, kaj ĉesus suferi la kulturan premadon de landaro kun difinita pensmaniero. Mi amas la anglan. Sed mi ŝatas, ke ĉio estu ĝustaloke. Kaj Eo, lingvo naskita el pli ol jarcento da internacia rilatado, lingvo, kiu respektas ĉiujn lingvojn kaj kulturojn, pli situas ĝustaloke kiel tutmonda lingvoponto ol la lingvo de George W kaj de Wall Street Journal.